Đăng bởi Đại Trần vào lúc 06/08/2024
Trong lĩnh vực tâm lý học và xã hội học, hào quang được hiểu như một hiệu ứng tâm lý đặc biệt. Hiệu ứng của chúng có thể tác động mạnh mẽ đến cách chúng ta nhìn nhận và đánh giá người khác. Bài viết dưới đây, chuyên gia HADOSA sẽ cùng với bạn đọc tìm hiểu chi tiết.
Hào quang hay còn gọi là "hiệu ứng hào quang" (halo effect), là một thiên kiến nhận thức khiến con người có xu hướng đánh giá ai đó hoặc một vật thể dựa trên ấn tượng ban đầu. Khi một người có một đặc điểm nổi bật nào đó, ví dụ ngoại hình hấp dẫn. Người khác thường có xu hướng đánh giá họ tốt hơn về những khía cạnh liên quan, chẳng hạn như trí thông minh, tính cách hoặc kỹ năng.
Hào quang được nhà tâm lý học Edward Thorndike đưa ra vào năm 1920
Thuật ngữ "halo effect" lần đầu tiên được Edward Thorndike, một nhà tâm lý học nổi tiếng người Mỹ đưa ra vào năm 1920. Trong nghiên cứu của mình, Thorndike phát hiện ra rằng, các sĩ quan quân đội có xu hướng đánh giá những người lính của họ dựa trên một vài đặc điểm nổi bật. Nếu một người lính có một đặc điểm tích cực, chẳng hạn như ngoại hình đẹp, họ thường được đánh giá cao hơn trong các lĩnh vực khác.
Khi tìm hiểu hiệu ứng halo effect bạn sẽ thấy chúng có những ảnh hưởng sâu sắc và đa dạng trong cuộc sống cá nhân từ công việc đến giáo dục và xã hội.
Trong cuộc sống hàng ngày, hiệu ứng này có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta lựa chọn bạn bè, đối tác hay thậm chí là bạn đời. Khi bị thu hút bởi một đặc điểm nào đó, chúng ta có xu hướng bỏ qua những khuyết điểm khác, dẫn đến những quyết định thiếu chính xác.
Tại nơi làm việc, hiệu ứng halo effect có thể ảnh hưởng đến cách các nhân viên được cấp trên đánh giá và ra quyết định thăng tiến. Những nhân viên có ngoại hình ưa nhìn hoặc kỹ năng giao tiếp tốt thường được đánh giá cao hơn, bất kể năng lực thực sự của họ.
Hiệu ứng hào quang ảnh hưởng để cách cấp trên đánh giá năng lực của nhân viên
Ví dụ, trong một cuộc phỏng vấn xin việc, ứng viên có ngoại hình thu hút và tự tin thường có lợi thế hơn. Ngay cả khi kỹ năng và kinh nghiệm của họ không phải lúc nào cũng vượt trội so với các ứng viên khác.
Trong môi trường giáo dục, hiệu ứng halo effect có thể ảnh hưởng đến cách giáo viên đánh giá học sinh. Những học sinh có ngoại hình hoặc hành vi nổi bật thường được đánh giá tích cực hơn, điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả học tập của các bé.
Ví dụ, một giáo viên có thể vô thức đánh giá cao một học sinh có thái độ học tập tốt và ngoại hình sáng sủa, dẫn đến việc bỏ qua các lỗi nhỏ hoặc cho điểm cao hơn.
Trên quy mô xã hội, halo effect có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta nhìn nhận các nhân vật công chúng như chính trị gia, nghệ sĩ hay doanh nhân. Các cá nhân có ngoại hình thu hút hoặc phong cách cuốn hút thường nhận được sự chú ý và tín nhiệm cao hơn, ngay cả khi họ không có thành tựu nổi bật.
Như bất kỳ hiện tượng tâm lý nào khác, halo effect cũng có những lợi ích và hạn chế riêng. Mời các bạn cùng với chuyên gia HADOSA đánh giá dưới mục sau:
Hào quang tạo ra sự tích cực trong mối quan hệ xã hội
Tăng cường tương tác xã hội: Hiệu ứng halo effect có thể tạo ra sự tích cực trong các mối quan hệ xã hội, mọi người thường có xu hướng tập trung vào những điểm tốt đẹp của nhau.
Thúc đẩy sự tự tin: Những người được hưởng lợi từ hiệu ứng hào quang thường cảm thấy tự tin hơn, đây là động lực để thể thúc đẩy họ đạt được nhiều thành công hơn trong cuộc sống.
Đánh giá sai lệch: Hiệu ứng này có thể dẫn đến những đánh giá sai lệch và thiếu công bằng, khi chúng ta không thể nhìn nhận toàn diện về một người hay sự việc.
Thiên vị và định kiến: Sự ảnh hưởng của hiệu ứng này có thể tạo ra sự thiên vị và định kiến, dẫn đến những quyết định thiếu khách quan trong công việc cũng như cuộc sống.
Tư duy phản biện tốt sẽ giúp bạn khắc phục hiệu quả hiệu ứng halo effect
Halo effect có thể được kiểm soát và giảm thiểu nếu chúng ta có ý thức và áp dụng một số phương pháp được chuyên gia HADOSA chia sẻ sau:
Vậy là HADOSA đã cùng với các bạn tìm hiểu hiệu ứng hào quang. Đây là một hiện tượng tâm lý phổ biến và có thể ảnh hưởng sâu sắc đến cách chúng ta nhìn nhận và đánh giá người khác. Dù có lợi ích nhất định, hiệu ứng này cũng có thể dẫn đến những đánh giá sai lệch và thiếu công bằng. Vậy nên bằng cách nhận thức và kiểm soát halo effect, bạn có thể đưa ra những quyết định chính xác và khách quan hơn trong cuộc sống.
Cửa hàng HADOSA là địa chỉ tiên phong, uy tín trong cung cấp vật phẩm, đồ trang sức bằng đá quý thiên nhiên giá tốt. Khách hàng có nhu cầu có thể tin tưởng đặt mua để được báo giá ưu đãi kèm chính sách bảo hành sản phẩm tốt nhất thị trường hiện nay.