Phong Tục Đầu Năm Mua Muối Cuối Năm Mua Vôi Có Gì Đặc Biệt?

Câu "đầu năm mua muối cuối năm mua vôi" từ lâu đã trở thành một phần của văn hóa Việt Nam mỗi dịp Tết đến Xuân về, mang trong mình những ý nghĩa sâu sắc và phong tục truyền thống. Nhưng liệu bạn có thực sự hiểu hết ý nghĩa và nguồn gốc của câu nói này? Hãy cùng Hadosa khám phá và tìm hiểu những điều thú vị xoay quanh phong tục này trong bài viết dưới đây nhé!

Nghĩa của câu đầu năm mua muối cuối năm mua vôi là gì?

Đầu năm mua muối cuối năm mua vôi là việc được rất nhiều người làm

Theo quan niệm dân gian của người Việt Nam từ xưa đến nay, họ tin rằng "Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Vậy nên trong khoảng thời gian cuối năm cũ và đầu năm mới thường có rất nhiều lễ nghi mang tính tâm linh nhằm loại bỏ những điều không may trong năm cũ và cầu mong một năm mới tốt hơn. Một trong số các hành động thường thấy chính là việc mua vôi vào cuối năm và mua muối vào đầu năm. Vậy tại sao đầu năm mua muối cuối năm mua vôi?

Đầu năm mua muối nhằm mục đích gì?

Đầu năm mua muối nhằm để cầu may cho gia đình

Tục mua muối đầu năm thường bắt đầu từ buổi sáng mùng 1 Tết. Do đó, từ lúc sáng sớm ngày đầu năm, đặc biệt ở vùng đồng bằng Bắc Bộ đã có rất nhiều người bán muối dạo rong ruổi khắp các con đường, ngõ ngách hoặc ngồi bán ngay trước những cổng chùa. 

Hầu hết mọi người đều háo hức mua vài đồng muối đầu năm với mong muốn rước lộc vào nhà. Không ai kì kèo mặc cả vì họ tin rằng, muối đầu năm không chỉ là gia vị mà còn là một biểu tượng của may mắn. Chính vì vậy, người ta thường gọi muối bán vào dịp này là "muối lộc".

Người xưa tin rằng muối là thứ mặn, có khả năng chống lại xú uế, giúp xua đuổi tà ma, hóa giải những điều không may và mang lại may mắn cho gia đình. Ngoài ra, vị mặn của muối tượng trưng cho sự gắn kết, tình cảm gia đình. Mua muối đầu năm cũng là một cách để cầu mong các thành viên trong gia đình luôn hòa thuận, yêu thương nhau.

Khi mua muối về, người ta thường đong muối đầy cho tới tận ngọn mà không gạt ngang miệng như các gia vị khác. Bởi vì họ tin rằng, muối không chỉ là gia vị mà còn mang ý nghĩa tâm linh. Mua muối đầu năm với bát muối đầy tràn là mong muốn cuộc sống luôn đủ đầy, hạnh phúc.

Thêm vào đó, hạt muối nhỏ bé tưởng chừng như đơn giản nhưng lại mang trong mình một ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Việc rắc muối không chỉ là một hành động đơn thuần mà còn là một nghi thức tâm linh, thể hiện mong muốn xua đuổi tà ma, mang lại bình yên cho gia đình.

Cuối năm mua vôi nhằm mục đích gì?

Cuối năm mua vôi nhằm giúp loại bỏ điềm xấu trong nhà

Theo như quan niệm của dân gian Việt Nam, vôi có thể trừ tà và ngăn chặn ma quỷ. Trong sự tích cây nêu, khi loài người bị quỷ dữ hành hạ, đức Phật đã chỉ cho họ cách đối phó bằng cách ném tỏi và rắc vôi bột về phía lũ quỷ để xua đuổi chúng.

Quân đội quỷ kéo đến rầm rộ, nghĩ rằng có thể dễ dàng tiêu diệt con người yếu đuối, nhưng lại kinh hoàng và bỏ chạy khi bị ném những thứ "bùa" kể trên. Chúng chạy xa về biển Đông và không dám quay lại đòi làm chúa tể trên đất của con người được thần Phật bảo vệ nữa.

Mặc dù vậy, người dân cũng tin rằng vào cuối năm, khi ông Công ông Táo lên chầu trời, lũ quỷ có thể tranh thủ quay lại gây rối. Để có thể tự bảo vệ mình, nhiều gia đình đã mua bột vôi về rồi đem rắc ở bốn góc vườn lẫn trước cổng nhằm xua đuổi quỷ ra khỏi lãnh thổ của họ, đồng thời xua tan những điều đen đủi, không may mắn của năm cũ.

Thêm nữa, “cuối năm mua vôi” là còn để dùng cho việc xây nhà hoặc trang trí lại nhà cửa, làm cho nó sạch sẽ, sáng sủa hơn để chuẩn bị chào đón một năm mới đầy hy vọng. Việc trát vôi lên nhà còn nhằm xóa bỏ những dấu vết của năm cũ, sửa chữa sai lầm và khắc phục các tổn thất đã qua.

Bên cạnh đó, mua vôi vào cuối năm còn để bổ sung vôi cho "ông bình vôi", là vật dụng dùng để ăn trầu của ông, bà trong nhà. Tuy nhiên, việc thêm vôi này chỉ được thực hiện vào cuối năm, kiêng kỵ làm vào đầu đăm để không gặp điều không may mắn như "bạc như vôi".

Ngoài ra, "Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" còn mang ý nghĩa bài học tiết kiệm mà cha mẹ muốn nhắc nhở con cái. Ý chỉ, đầu năm nên sống tiết kiệm, để dành tiền cuối năm có thể mua vôi mà xây nhà.

Những điều cần phải tránh trong ngày đầu năm mới

Các điều tối kỵ không nên làm trong ngày đầu năm

Để mong một năm tiếp theo này sẽ được bình an, may mắn, bạn cần chú ý:

• Việc quét nhà trong ngày Tết được ví như việc quét đi những điều may mắn, tài lộc. Vì vậy, người ta thường kiêng kỵ hành động này vào ngày mùng 1 Tết để cầu một năm tốt đẹp đến với gia đình mình.
• Các hành động như vay mượn, làm vỡ đồ, cãi nhau hay đánh thức người khác được xem là những điều kiêng kỵ trong ngày Tết. Người ta tin rằng, nếu làm các việc này sẽ mang đến những điều không may mắn trong suốt cả năm.
• Lửa và nước không chỉ là những yếu tố tự nhiên mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Lửa tượng trưng cho sự ấm no, may mắn, còn nước tượng trưng cho tài lộc. Vì vậy, việc cho lửa hoặc nước vào ngày mùng Một Tết được xem là việc cho đi sự may mắn và tài lộc của mình, không nên làm.
• Người ta quan niệm rằng, tiền rơi vãi, đặc biệt là vào ngày mùng Một Tết, có thể là tiền cúng hoặc tiền mang theo vận xui. Do vậy, việc nhặt tiền này có thể khiến người nhặt gặp những điều không may mắn, rước vận xui vào người.

Các việc cần làm vào ngày đầu năm mới để được may mắn

Những việc nên làm để mang lại may mắn trong ngày đầu năm mới

Để đón một năm mới an khang thịnh vượng, chúng ta nên thực hiện một số việc như:

Thắp hương, viếng chùa

Việc thắp hương, viếng chùa vào những ngày đầu năm là một trong những phong tục truyền thống của người Việt. Mọi người thường đến chùa để cầu bình an, sức khỏe, may mắn trong công việc và tình cảm, đồng thời bày tỏ lòng thành kính với Phật và thần linh.

Ăn món ăn may mắn

Màu đỏ tượng trưng cho may mắn, thịnh vượng, vì vậy, việc ăn những món ăn có màu đỏ như xôi gấc vào ngày đầu năm sẽ mang lại nhiều điều tốt lành. Thịt gà, với thịt trắng tinh khiết, cũng được xem là biểu tượng của sự thanh bạch, giúp xua đuổi tà ma, tăng thêm vận may và tiền bạc.

Mua vật phẩm phong thủy

Theo ngũ hành, mỗi mệnh đều có những vật phẩm tương sinh giúp tăng cường năng lượng và thu hút may mắn. Người mệnh Mộc nên mang theo muối (Kim) để khắc chế tính nóng của Mộc, giúp cân bằng năng lượng. Tương tự, người mệnh Kim mang theo đất (Thổ), mệnh Thủy dùng trang sức bạc, mệnh Hỏa mang gỗ, và mệnh Thổ mang lửa. Việc kết hợp đúng ngũ hành sẽ tạo ra một vòng tuần hoàn tốt đẹp, mang lại nhiều điềm may cho người sử dụng. 

Tảo mộ đầu năm

Tảo mộ đầu năm được xem như một cách để mời ông bà tổ tiên về ăn Tết cùng con cháu. Bằng việc dọn dẹp phần mộ sạch sẽ và chuẩn bị mâm cơm cúng đầy đủ, chúng ta thể hiện sự thành kính và mong muốn được đón nhận những phúc lành từ tổ tiên.

Chúc tết và lì xì

Chúc Tết đầu năm là dịp để các thành viên trong gia đình sum họp, thể hiện tình cảm yêu thương. Phong tục lì xì đầu năm tượng trưng cho những lời chúc phúc tốt đẹp, mong muốn một năm mới an lành, gặp nhiều điều tốt đẹp.

Như vậy, câu nói "đầu năm mua muối cuối năm mua vôi" không chỉ là một phong tục mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc về đời sống tinh thần và văn hóa của mọi người Việt. Hãy áp dụng những phong tục này để mang lại điềm tốt và tài lộc cho gia đình bạn. Ngoài ra, nếu muốn biết thêm cách thông tin hữu ích về phong thủy để gia tăng vận may cho bản thân, hãy ghé website Hadosa mỗi ngày để cập nhật thông tin nhé!